Als een wond eenmaal gesloten is en de korst er af is, betekent het niet dat je huid volledig hersteld is. Sterker nog: zodra de huid dicht is, is het onze beurt om goed voor dit stukje huid te zorgen. Dat doe je met de beste littekencrème!
Je lichaam heeft al heel hard gewerkt om de wond dicht te maken, nu is het onze zet! In dit artikel lees je hoe je de beste littekencrème kiest!
Het is niet wetenschappelijk bewezen dat speciale crèmes voor littekens echt effectief zijn. Wel is het zo dat een verzorgende crème het littekenweefsel soepel houdt, waardoor het litteken minder zichtbaar wordt. Na minimaal een jaar zie je hoe je litteken zich heeft ontwikkeld.
Net zoals bij een goede handcrème of een anti-rimpelcrème die je huid soepel houdt. Bekijk hier hoe je een dagcrème kiest die goed aansluit op je huid, maar vergeet de beste nachtcrème vooral niet als aanvulling om je huid 's nachts te voeden.
Littekencrème ondersteunt dit herstellend vermogen van je huid specifiek op plekken waar je ooit een verwonding hebt opgelopen, en helpt zodoende om het litteken minder zichtbaar te maken.
Tenminste, dat is wat zo'n crème belooft. Zoals gezegd is dit niet wetenschappelijk beleven, maar als je anekdotes van fans van dit product wilt geloven, kun je ervan uit gaan dat het zijn werk doet – mits je consequent je littekens insmeert!
Ook hebben littekencrèmes andere actieve ingrediënten die bijvoorbeeld ook verlichting geven aan pijnlijk of jeukend littekenweefsel.
Dit kan de nodige verlichting bieden, wat het de aankoop in principe al waard maakt zelfs als het litteken er niet minder zichtbaar op wordt.
Kortom: dankzij een littekencrème voorkom je opvallende littekens à la Scar (je weet wel, die leeuw uit de Leeuwenkoning)! 😉
Welke littekencrème het bij je past hangt af van verschillende factoren zoals:
Er zijn ongelooflijk veel soorten crèmes; om het zo overzichtelijk mogelijk te maken, heb ik per type litteken onderzocht welke actieve ingrediënten je nodig hebt om het litteken zoveel mogelijk te verminderen en pijn en/of jeuk te bestrijden.
Een litteken ontstaat bij genezing van een huidbeschadiging. Dit kan een schram zijn na een val, een snede door een ongelukje met een mes, of een operatiewond.
Welke littekencrème je nodig hebt hangt af van het type litteken dat je hebt. Er zijn grofweg drie verschillende typen littekens: hypertrofische littekens, oppervlakkige littekens en atrofische littekens.
Let er ook op of de fabrikant een specifiek lichaamsdeel noemt. Net zoals een gezichtscrème voor mannen en vrouwen speciaal is ontwikkeld voor het gezicht, kan het zijn dat sommige littekencrèmes alleen bedoeld zijn voor littekens op een specifiek lichaamsdeel.
Meestal gaat het hierbij om hoe dun (of dik) de huid is. Zo is de huid aan de binnenkant van je pols bijvoorbeeld een stuk dunner dan de huid op de rest van je arm, om maar iets te noemen.
Bij deze littekens is treedt tijdens de wondgenezing overmatige collageenproductie op. Hierdoor heb je een verdikt litteken, dat boven de ‘normale’ opperhuid uit komt. Ze zijn vaak roodachtig van kleur en worden niet groter dan de oorspronkelijke wond.
Soms verdunt het litteken uit zichzelf na een paar maanden of zelfs jaren, of helemaal niet. Een subtype van dit soort littekens is de keloïd: anders dan bij een ‘gewoon’ hypertrofisch litteken, kan een keloïd groter zijn dan de oorspronkelijke wond. 📏
Een keloïd vervaagt niet spontaan, dus je moet deze sowieso behandelen. Helaas kan een keloïd juist wél spontaan ontstaan … zonder dat je een wond hebt gehad.
Deze littekens liggen op hetzelfde niveau als het omringende huidgebied. Je herkent ze aan de afwijkende kleur; vaak zijn ze roze, zonder verheven te zijn.
Deze littekens ontstaan door een tekort aan bindweefsel bij de wondgenezing. Hierdoor liggen atrofische littekens ‘verzonken’ in de huidlaag en ziet het er uit als een putje in je huid. Vaak krijg je dit soort littekens na acne of waterpokken.
Op onderstaande foto zie je een voorbeeld van dit type litteken.
Voordat ik je meer vertel over de belangrijkste eigenschappen van een littekencrème, wil ik benadrukken dat deze crèmes geen wondermiddel zijn. Zo zal je ook met de beste littekencrème het littekenweefsel van atrofische littekens niet omhoog brengen.
Je maakt ze wat subtieler, maar helemaal weg gaan ze niet. Het is daarom belangrijk om het litteken zo snel mogelijk te behandelen, idealiter nog voordat ze in je huid zinken.
Check ook altijd het ingrediëntenetiket! Ik heb onderzocht welke actieve ingrediënten zeker interessant zijn. Bedenk hierbij goed wat relevant is voor jouw situatie.
Als je een hypertrofisch litteken hebt, dan heb je actieve ingrediënten nodig die een ongelijke textuur verminderen. Dit heb je niet nodig als je een oppervlakkig litteken hebt. Elk litteken vraagt dus om een andere aanpak!
Ook heb ik onderzocht welke ingrediënten je misschien juist wilt vermijden. Het is daarbij sowieso verstandig om het ingrediëntenetiket te bestuderen, als je bijvoorbeeld van jezelf weet dat je gevoelig bent voor bepaalde stoffen.
Niacinamide (vitamine B3) is onmisbaar als je last hebt van een ernstige verkleuring van het litteken. Deze stof zorgt voor een toename in je collageenproductie, waardoor de verkleuring vervaagt. Dit ingrediënt is daarom ook te vinden in couperosecrème.
Vitamine E is interessant bij het behandelen van littekens. Het is een antioxidant en wordt daarom ook vaak door dermatologen gebruikt bij littekenbehandelingen. Het stimuleert ten eerste de collageenproductie, wat het interessant maakt ter voorkoming van atrofische littekens.
Toch is er nog geen wetenschappelijke consensus bereikt over de effectiviteit van dit ingrediënt: sommige studies tonen geen significant effect aan, maar kwaad kan het zeker niet.
Vitamine E is naast een collageenaanjager ook een antioxidant die vrije radicalen bestrijd. Vrije radicalen beschadigen je huid, dus wat extra bescherming hiertegen is zeker belangrijk als je te maken hebt met littekenweefsel ;-).
Verder helpt vitamine E om het litteken minder ‘trekkerig’ te maken. Trekkerigheid merk je vooral bij hypertrofische littekens nogal, dus dat maakt vitamine E ook voor dit type littekens een geschikt ingrediënt.
Vitamine E wordt bovendien meestal gecombineerd met vitamine C, omdat ze elkaar versterken. 💪
Kojinezuur is een natuurlijk ingrediënt en is afkomstig van een paddenstoelenextract. Heb je last van roodheid of donkere littekens? Dan is een littekencrème met kojinezuur iets waar je enthousiast van wordt!
Dit ingrediënt verzacht hyperpigmentatie en verkleuring en voorkomt dat de littekens dieper worden. Hoe dit precies werkt? Kojinezuur vermindert de melanineproductie door het enzym ‘tyrosinase’ te remmen. Dit enzym is nodig in de melanineproductie.
Ongelijke textuur van je litteken verwijderen? Kies dan een littekencrème met retinoïden. Retinoïden zijn synthetische derivaten van vitamine A. Deze beslaan in grote lijnen en oplopend in intensiteit retinol, retinal en tretinoïne. In de onderstaande video leer je hier meer over.
Let op: deze stof maakt je huid wel extra gevoelig voor de zon. Zorg er dus wel voor dat je je huid goed insmeert met SPF om verkleuringen en dergelijke te voorkomen.
Hoewel je wond genezen is, blijft de plek van je litteken gevoelig. Om een opvallend – verkleurd en/of verheven – litteken te voorkomen, moet je het littekenweefsel beschermen tegen uv-straling.
Bovendien resulteert blootstelling an uv-stralen bij sommigen in jeuk, en daar heeft niemand trek in. Voorkomen is dan ook absoluut beter dan genezen.
Dit doe je ten eerste door deze huid te bedekken met kleding, of door een goede zonnebrandcrème te smeren. Alleen: een littekencrème met SPF is net zo makkelijk! Dat scheelt zowel een extra laag kleding als een extra laag crème!
Heb je jeuk aan je litteken? Vervelend, vooral omdat je je huid natuurlijk niet kapot krabben. Spontane jeuk is zowel bij nieuwe als oude littekens een redelijk bekend probleem.
Er zijn verschillende oorzakenvoor een jeukend litteken, maar vaak wijst het op een tekort aan vocht. De beschadigde huid kan vocht namelijk moeilijk vasthouden. Om dit tegen te gaan is het belangrijk om de huid te hydrateren.
Aloë vera is een geschikt ingrediënt hiervoor, omdat het tot diep in je huid doordringt en zo hydrateert. Het geeft je huid verkoeling en heeft een ontstekingsremmende werking.
Dit is dan ook ideaal om je jeukerige huid te kalmeren. Vitamine E speelt ook een belangrijke rol om het vochtgehalte op peil te houden.
Let ook op de pH-waarde van het product. Het liefst ga je voor een crème met een pH-waarde rond de 5,5. Dit is namelijk hetzelfde niveau als je huid van nature heeft.
De pH-waarde staat niet altijd expliciet aangegeven, maar wel kom je de labels 'pH-gebalanceerd' of 'balanceert de pH-waarde van de huid' tegen. Dan weet je dat je goed zit! 💯
Gebruik je een crème met een hogere of juist lagere pH-waarde? Dan kun je schade aanbrengen aan de zuurmantel van je huid... Dat wil je niet: de zuurmantel is belangrijk is om je huid te beschermen tegen ongewenste indringers, zoals bacteriën of vrije radicalen.
In vergelijking met gezond huidweefsel is littekenweefsel doorgaans rijker aan vezels en armer aan cellen, vaten en vocht. Hierdoor ziet littekenweefsel er anders uit dan ander huidweefsel.
Een beschadigde huid kan vocht moeilijk vasthouden, waardoor vocht makkelijker verdampt. Voldoende hydratatie is belangrijk, zeker als de huid zich hersteld van een verwonding.
Hyaluronzuur is een ingrediënt dat je ongetwijfeld wel eens voorbij hebt zien komen, vooral bij een dagcrème voor ouderen. Dit ingrediënt helpt het littekenweefsel een handje door vocht naar de bovenste huidlagen te trekken en vocht vast te houden. Ook bètaglucanen hebben zo'n werking.
Door een goede hydratatie blijft je littekenweefsel soepel! Een soepele huid houdt je huidbarrière sterk en remt het ontstaan van (diepere) rimpels.
Heb je last van een verheven hypertrofisch litteken, check dan of je een littekencrème met siliconen kunt vinden! Dit helpt namelijk om de grootte van een verheven litteken te verminderen. Je kunt dit ook direct toepassen op verse littekens en zo ernstige littekenvorming voorkomen.
Wetenschappelijke studies wijzen uit dat dit een effectief ingrediënt is bij het verzorgen van je littekens. Ook voorkomt het dat je litteken verergert. Dit ingrediënt zorgt voor een extra laagje over je huid en helpt tegen een ongelijke textuur.
Ook helpen silliconen om het vocht in je huid vast te houden en om roodheid te verminderen. Wat wil je nog meer?!
Op veel verpakkingen zie je de labels ‘dermatologisch getest’ en ‘hypoallergeen’. Wat betekent dit? Dermatologisch getest geeft aan dat de fabrikant het product heeft laten testen – maar wees hier kritisch op: de uitkomst van dit onderzoek wordt niet vermeld! 😑
De term ‘hypoallergeen’ wordt vaak gebruikt om aan te geven dat je weinig tot geen risico hebt op een allergische reactie van dit product. Toch is dit natuurlijk geen garantie dat je 100% zeker geen allergie of irritatie krijgt.
Bovendien zijn beide termen niet wettelijk beschermd. De daadwerkelijke waarde van deze labels neem je daarom idealiter met een korreltje zout …
Check altijd de allergeneninformatie. Sommige littekencrèmes kunnen roodheid of irritatie veroorzaken, maar ook als dit niet expliciet vermeld staat is er natuurlijk altijd een kans dat je huid niet goed op het product reageert.
Het enige label waar je wél waarde aan moet hechten is dan ook het ingrediëntenetiket. Bestudeer deze grondig, want er is een aantal ingrediënten die je liever wil vermijden.
Juist omdat littekenweefsel herstellend huid is, wil je niet nog meer schade aanbrengen met irriterende ingrediënten. Veel mensen raden daarom expliciet natuurlijke producten aan, maar die zijn niet per definitie altijd veilig voor iedereen.
Zo zijn natuurlijke ingrediënten als hamamelis en perzik(extract) vaak te vinden in scrubs, terwijl redelijk wat mensen hier niet goed op reageren. Ga dus niet blind af op het advies om de voorkeur te geven aan natuurlijke ingrediënten. Doe je eigen onderzoek!
Net zoals in het geval van een oogcrème, heb je bij een littekencrème te maken met bijzonder kwetsbare huid, dus het is je tijd meer dan waard.
Een universeel advies is echter dat alcohol een ingrediënt waar je voorzichtig mee moet zijn. Dit wordt vaak verwerkt in crèmes als een conserveringsmiddel.
Ben je veganist, bekijk dan of je het logo met het groene V-tje op de verpakking ziet staan. Deze producten bevatten geen enkele dierlijke producten, maar kunnen nog wel op dieren zijn getest.
Wil je dit absoluut voorkomen? Zoek dan ook naar het crueltyfree-logo. Dit is in de meeste gevallen een springend konijntje. Producten met dit logo zijn niet op dieren getest en zouden ook geen ingrediënten horen te bevatten die op dieren zijn getest.
| Dermatologisch getest | Inhoud per dispenser | |||
|---|---|---|---|---|
| 1 | Skin Better AlphaRet Overnight Cream | Bekijk op Bol.com | ||
| 2 | Differin Restorative Night Moisturizer | |||
| 3 | EltaMD UV Physical Broad-Spectrum SPF | |||
| 4 | Neutrogena Rapid Clear 2-in-1 Fight | Bekijk op Bol.com | ||
| 5 | Dr. Dennis Gross Universal Daily |
De belangrijkste vragen die ik tegenkwam bij mijn onderzoek, staan hieronder vermeld! Heb je zelf nog een vraag die hier niet tussenstaat? Laat het ons weten!
Alleen zolang je litteken ‘actief’ is, hebbencrèmes effect. Deze periode is ongeveer tot 12 maanden nadat je wond is gesloten.
Men stelt wel eens dat de crème ook toepasbaar is op zowel nieuwe en oude littekens, maar verwacht geen wonderen. Bij een nieuw litteken kun je verergering voorkomen. Is het leed al geschied, dan kun je het litteken hooguit minder heftig maken.
Begin met littekencrème zodra de wond gesloten is. Op die manier minimaliseer je het risico op een verkleurd en/of sterk verheven litteken.
Hoe duur een crème is, hangt sterk af van het merk dat je kiest, welke ingrediënten de crème bevat en de hoeveelheid crème die je krijgt.
Zo zijn er bijvoorbeeld merken die voor een crème van 50 ml een prijs van rond de € 10 vragen, terwijl je bij duurdere merken bij een crème van 30 ml al snel € 15 kwijt bent, terwijl de ingrediëntenlijsten haast identiek zijn.
Misschien draag je je litteken als een badge of pride, of wil je hem liever zo min mogelijk zien. Hoe dan ook: een goede verzorging kan het litteken subtieler laten ogen.
Een littekencrème helpt om te voorkomen dat je litteken erg opvallend wordt of kan bestaande tekenen van roodheid verminderen, alsook jeukerigheid of een trekkend gevoel tegengaan, mits je een crème kiest die de juiste ingrediënten bevat.
Hopelijk heeft dit artikel je geholpen om helder te krijgen wat precies bij jou aansluit. Heb je nog vragen? Laat het weten via onderstaande buttons!
